De advisering aan het gemeentebestuur over monumenten en welstand heeft zich in de afgelopen decennia ontwikkeld naar een brede advisering over cultureel erfgoed en ruimtelijke kwaliteit. In de praktijk zijn allerlei vormen van deskundigenadvisering ontstaan, vaak gecombineerd met inbreng uit de maatschappij. De Omgevingswet geeft gemeenten de vrijheid om een adviesstelsel in te richten dat past bij de eigen cultuur en ambities. Voor het einde van het jaar 2021 moeten alle gemeenten in ieder geval een gemeentelijke adviescommissie ingesteld hebben. Die verplichting vloeit voort uit de Omgevingswet, die volgens planning op 1 januari 2022 van kracht wordt.
Deze handreiking, een initiatief van de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit (FRK), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), is bedoeld om gemeenten te ondersteunen bij het maken van keuzes die passen bij de eigen cultuur en ambities. Het is een handig hulpmiddel om in de komende periode de advisering over goede omgevingskwaliteit ‘Omgevingswet-proof’ te maken.
Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet verandert de wettelijke grondslag van de adviescommissies in de gemeenten. Gemeenten bepalen zelf hoe breed zij de advisering over omgevingskwaliteit willen organiseren. In de handreiking staat omschreven wat verplicht is en welke keuzes er kunnen en moeten worden gemaakt. De handreiking biedt hulp aan zowel gemeenten die veel hetzelfde willen laten – de bestaande adviescommissie willen behouden – als aan gemeenten die van de gelegenheid gebruik willen maken om de advisering anders te organiseren. Binnen enkele weken komt ook deel twee van deze handreiking beschikbaar, waarin een model-verordening met keuzeteksten is opgenomen.
Download: Handreiking Adviesstelsel voor Omgevingskwaliteit deel 1