De Vereniging van Nederlandse Gemeenten heeft een modelverordening voor de advisering over omgevingskwaliteit gepubliceerd. De modelverordening is opgesteld in samenwerking met de Rijksdienst Cultureel Erfgoed en de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit.
De Omgevingswet wijzigt de manier waarop beoordeeld wordt of een bouwinitiatief effect heeft op de kwaliteit van de leefomgeving. De bestaande welstandscommissies, stads- en dorpsbouwmeesters, monumentencommissies en adviescommissies ruimtelijke kwaliteit worden in 2022 opgevolgd door een nieuw stelsel van onafhankelijke advisering.
Er is gekozen voor een modelverordening waarbij de bestaande adviescolleges en eventuele andere adviseurs op het gebied van de omgevingskwaliteit in één samenhangend adviesstelsel kunnen worden opgenomen. Daarnaast biedt de modelverordening de mogelijkheid om initiatiefnemers in de geest van de wet aan de voorkant van het proces te adviseren en uit te dagen om hun initiatieven binnen de door de gemeenteraad vastgelegde kaders met zo veel mogelijk kwaliteit en consensus te realiseren.
Handreiking Adviesstelsel Omgevingskwaliteit
Gemeenten kunnen ervoor kiezen om de kwaliteitsadvisering voort te zetten op de manier die ze gewend zijn, en dan in de loop der jaren toegroeien naar het integrale adviesstelsel dat vooral de geest van de Omgevingswet weerspiegeld. Eerder dit jaar verscheen de Handreiking Adviesstelsel Omgevingskwaliteit die gemeenten ondersteunt bij de keuzes die hierin gemaakt kunnen worden.
De Model Verordening op de gemeentelijke adviescommissie
Bij de Model Verordening op de gemeentelijke adviescommissie staat het doel van een goede omgevingskwaliteit centraal. Daarbij gaat het om het belang van aspecten als cultureel erfgoed, architectonische kwaliteit van bouwwerken, stedenbouwkundige kwaliteit en kwaliteit van natuur en landschap. Gemeenten hebben een grote vrijheid in de wijze waarop zij dit doel willen bereiken. Dat geldt ook voor de rol van de commissie daarbij. Een adequate invulling van de taak en de werkwijze van deze commissie draagt bij aan het doel van een goede omgevingskwaliteit.
De taken van de gemeentelijke adviescommissie, de vormgeving van het adviesstelsel en de reikwijdte van het advies zullen per gemeente verschillen. De modelverordening respecteert de verschillende keuzes die gemeenten hierin kunnen maken, maar legt er een solide juridische basis onder.
De verordening is dan ook geen blauwdruk die zonder meer door gemeenten overgenomen kan worden. Er moet aansluiting worden gezocht bij de kwaliteitsambities en bij de aard in inrichting van de gemeentelijke omgevingsvisie en het omgevingsplan. Een implementatieplan in een bijlage bij de verordening biedt hulp bij de keuzes die gemaakt kunnen worden. De Friese gemeenten kunnen voor de implementatie van de modelverordening ondersteuning krijgen van het bureau van hûs en hiem.
De modelverordening inclusief bijlagen kunt u downloaden via de volgende link:
https://vng.nl/brieven/vng-model-verordening-op-de-gemeentelijke-adviescommissie-nieuw