De gemeenteraad van Tystsjerksteradiel heeft op 21 november ingestemd met het voorstel van B&W om per 1 januari 2015 uit de gemeenschappelijke regeling hûs en hiem te treden. Volgens wethouder Schippers van Ruimtelijke Ordening kan de gemeente zelf beoordelen of bouwaanvragen voldoen aan redelijke eisen van welstand. Tytsjerksteradiel kiest daarbij voor de duurste variant uit een aantal toekomstscenario’s voor hûs en hiem. Directeur Visser van hûs en hiem betreurt het besluit en plaatst vraagtekens bij de onderbouwing daarvan.
Duurste variant
De gemeente Tytsjerksteradiel kiest bij uittreding voor de duurste variant van de vijf toekomstscenario’s, die door een werkgroep van het Algemeen Bestuur van hûs en hiem zijn opgesteld. Een ruime meerderheid van de bij hûs en hiem aangesloten gemeenten is voornemens om tijdens de vergadering van het Algemeen Bestuur van hûs en hiem op 29 november a.s. te besluiten voor een ander, voor de betrokken gemeenten financieel aantrekkelijker scenario, waarbij hûs en hiem als zelfstandige organisatie – in afgeslankte vorm – overeind blijft. De opzegtermijn bedraagt één kalenderjaar en de gemeente Tytsjerksteradiel is volgens berekeningen van hûs en hiem bij uittreding ruim anderhalve ton aan uittredingsvergoeding verschuldigd aan de GR. Daarnaast zal de gemeente ook zelf de kosten moeten dragen voor het optuigen van een eigen (wettelijk verplichte) gemeentelijke (monumenten)adviescommissie.
Reactie hûs en hiem
In een reactie geeft Marc A. Visser, directeur van hûs en hiem, aan het besluit van de gemeente Tystjerksteradiel te betreuren. “Ruim 88 jaar heeft hûs en hiem, voorheen ‘de Provinciale commissie ter wering van inbreuk op de schoonheid van stad en land’, de gemeente voorzien van onafhankelijk, deskundig advies. Dat heeft mede bijgedragen aan de hoge waardering van de ruimtelijke kwaliteit.” Visser zegt verrast te zijn door het feit dat dit besluit zonder noemenswaardige kritiek van enige raadsfractie in Tytsjerksteradiel is aangenomen. “De PvdA-fractie heeft de wethouder weliswaar om opheldering gevraagd over de exacte kosten van uittreding uit de GR, maar stemde uiteindelijk in met het voorstel”.
Visser plaatst vraagtekens bij de onderbouwing van het raadsbesluit. “Rechters hechten grote waarde aan onafhankelijke (welstands)adviezen. Als de ambtenaren van Tytsjerksteradiel zelf gaan bepalen of een bouwaanvraag voldoet aan redelijke eisen van welstand komt de onafhankelijkheid in het geding. Bij eventuele bezwaarprocedures loopt de gemeente het risico het onderspit te delven.
Voorzover bekend is Tytsjerksteradiel de enige gemeente, die per 1 januari 2015 uit de gemeenschappelijke regeling treedt.